Ze verhuisde vorig jaar vanuit Bulgarije naar Venray om hier een nieuw leven op te bouwen met haar man. Hun drie kinderen bleven in Bulgarije om te studeren. Inmiddels hebben Tanya en haar man Stefan hun draai in Venraygevonden. Ze is zelfs een onderzoek gestart naar de overeenkomsten in de Nederlandse en Bulgaarse taal. Deze week wordt de 50-jarige Tanya Stoyanova geplukt.
Tanya Stoyanova groeide op in de hoofdstad van Bulgarije als een onbezorgd kind. Volgens haar was de Bulgaarse cultuur in haar kindertijd vergelijkbaar met de Nederlandse. "Dat was voordat het communisme in het land opkwam. Vanaf toen werd het land Russisch gericht en kregen we op school vooral Russische propaganda voorgelegd. Ik spreek daarom ook Russisch. Er werd op school gezegd dat Russen de radio en elektriciteit creëerden, maar dit stond zo ver weg van de historische feiten, kwam ik later achter. Ik was altijd wantrouwig over alles wat ik leerde."
Tanya rondde uiteindelijk de universiteit in Sofia af en trouwde in 1992 met Stefan. Samen kregen ze drie kinderen: twee dochters en een zoon. Volgens Tanya was het leven in Bulgarije zwaar; haar man Stefan verdiende 300 euro per maand als douanier op het vliegveld in de hoofdstad. Tanya werkte, ondanks dat ze ingenieur is, niet omdat ze hun drie kinderen moest verzorgen. "Omdat mijn man zo weinig verdiende, konden we geen eten en ook niet de elektriciteit van onze flat betalen. Er is geen sociaal vangnet in Bulgarije."
Ook hebben Bulgaren weinig vrijheid, zegt Tanya. "De vader van Stefan was een bekende schrijver en filosoof in Bulgarije en tegen de communisten in het land. Hij heeft veel kritiek gehad omdat hij pro EU was." Dit was voor Tanya de aanleiding om een boek te schrijven over haar familiegeschiedenis. "Daar heb ik tien jaar aan gewerkt."
In 2017 kwam haar man in contact met een uitzendbureau in Sofia dat werk voor hem zocht in Nederland. Uiteindelijk kreeg ook Tanya in 2019 werk in Nederland, in Venray om precies te zijn. "Venray is mijn dorp geworden en Nederland mijn nieuwe vaderland. Het is hier rustig en mooi. Ik zou graag willen dat mijn drie kinderen ook hier komen wonen, maar zij studeren nog aan de universiteit in Bulgarije. Het is voor hen moeilijk om nu tijdens de coronacrisis rond te komen. In Bulgarije krijg je geen steun van de overheid en zij verdienen maar 10 euro per dag als ze gaan werken."
Tijdens de verhuizing vonden Tanya en Stefan steun bij de katholieke kerk in Venray. "In Bulgarije zijn er weinig katholieke kerken, daar zijn veel Russisch-Orthodoxe kerken. Wij schamen ons daar voor, want we zijn het niet eens met dat geloof. We zijn dan ook blij dat we in Venray wel naar de katholieke kerk kunnen gaan. Onze vrienden van de kerk hebben ons met alles geholpen tijdens het verhuizen en daar ben ik ze erg dankbaar voor." Voor deze vrienden schildert Tanya ook iconen zoals Jezus en Maria. "Dat zie ik als mijn hobby. De priester zei dat mijn werk heel goed is. Ik geef deze schilderijen cadeau en daar zijn de mensen heel blij mee."
De verhuizing naar Venray resulteerde ook in een onderzoek naar de Nederlandse taal. Tanya wist naar eigen zeggen niks over het Nederlands. Ze volgde een cursus en kwam erachter dat de taal overeenkomt met het Bulgaars. "In het Nederlands vond ik meer dan 5.000 woorden die we in het Bulgaars gebruiken. Dat was bijzonder voor mij in het begin, ik zag het als een mooi cadeautje. Pro-Russische troepen aan de macht van Bulgarije zeggen altijd dat absoluut alles in Bulgarije uit Rusland komt. Maar de grammatica van het Bulgaars en Nederlands is bijna hetzelfde. Voor de landen die uit de twee verschillende kanten van Europa komen, was dit best vreemd. Voor mij was het heel makkelijk om Nederlands te leren."
Haar Nederlands docente, die eerder ook een boek schreef, raadde haar aan om een onderzoek te beginnen over de vergelijkingen in de taal en hierover een boek te maken. "Ik kwam erachter dat zelfs het wapenschild van de landen hetzelfde zijn. Dat maakte het voor mij heel interessant. Mijn ondervindingen heb ik naar de koning gestuurd, maar ik zou nog veel meer willen weten. Ik heb nog meer informatie nodig. In deze periode van quarantaine heb ik veel tijd om te schrijven."
Met vriendelijke groet,
Jeanine Hendriks
redacteur
